Dzień bez Papierosa
31 MAJA- ŚWIATOWY DZIEŃ BEZ PAPIEROSA
Dzień 31 maja od 1987 roku corocznie jest obchodzony jako Światowy Dzień bez Papierosa. Po raz pierwszy został on ogłoszony przez WHO- Światową Organizację Zdrowia, aby zwrócić uwagę na bardzo dużą szkodliwość palenia tytoniu, w wyniku czego na całym świecie umiera lub ciężko choruje coraz więcej ludzi.
Dzień ten obchodzony jest także w Polsce. Data ta mówi nam o tym, że powinniśmy żyć bez papierosów tak naprawdę zawsze, nie tylko dzisiaj.
Dym tytoniowy oraz papieros zawierają takie same szkodliwe substancje trujące. Jest w nich zawartych około 4 tysięcy związków, w tym 40 rakotwórczych. Dym tytoniowy szkodzi nie tylko palaczom, ale w równym stopniu także osobom przebywającym w ich otoczeniu. Wszyscy Ci, którzy narażeni są na przebywanie wśród osób palących są palaczami biernymi..
Na szkodliwe działanie dymu nikotynowego narażone są przede wszystkim dzieci. Skutkiem tego może pojawić się u nich zmęczenie, ospałość, bóle głowy, ogólne złe samopoczucie, trudności z zasypianiem, problemy z koncentracją i pamięcią.
Ci, którzy uprawiają sport, a palą papierosy mogą spodziewać się pogorszenia swoich wyników, osłabienia kondycji fizycznej, zmniejszenia wydolności płuc.
U palaczy pojawia się po pewnym czasie nieświeży oddech, przedwczesne zmarszczki, zażółcenie paznokci, krwawienia z dziąseł, próchnica zębów.
Niemałe znaczenie mają także koszty palenia papierosów. Przeciętny miesięczny koszt palenia jednej paczki dziennie wynosi ok. 500 zł. Rocznie jest to już kwota 6 tysięcy zł. Pieniądze wydane na papierosy są dosłownie puszczane z dymem. Czy warto jest je w ten sposób tracić? A przecież można byłoby przeznaczyć zmarnowane w ten sposób pieniądze na wiele innych, pożytecznych rzeczy.
Poza tym w papierosach nie ma żadnych witamin, składników mineralnych czy substancji odżywczych, których potrzebuje nasz organizm. Wręcz przeciwnie. Często daje nam znać poprzez nasze złe samopoczucie czy choroby, że,, nie chce’’ nic z tego, czego dostarczają mu papierosy.
Najszybciej widocznym i odczuwalnym przez palacza skutkiem palenia jest powstanie uzależnienia od nikotyny. To nikotyna powoduje wieloletni przymus palenia i ogromną trudność zerwania z nałogiem.
W ostatnich latach stały się bardzo popularne e- papierosy, czyli papierosy elektroniczne. Niestety ich zażywanie lawinowo rośnie, szczególnie wśród młodych ludzi, a nawet dzieci. Takie papierosy jak się okazuje wbrew powszechnym mitom wcale nie są ,, zdrowsze” od tych tradycyjnych.
Podstawowymi składnikami płynów do e-papierosów są glikol propylenowy, gliceryna, nikotyna oraz dodatki smakowo-zapachowe. Skład i stężenie tych składników mogą się znacząco różnić między produktami, co utrudnia ocenę ich bezpieczeństwa. Badania wykazały, że niektóre z nich zawierają substancje toksyczne, takie jak nitrozoaminy oraz metale ciężkie: ołów czy nikiel, te mogą przyczyniać się do rozwoju nowotworów, zwłaszcza nowotworu płuca.
Składnikiem niektórych wkładów do e-papierosów może być również diacetyl. Wdychanie go u osób regularnie palących e-papierosy, zwiększa ryzyko wystąpienia popcornowych płuc. Popcornowe płuca to stan zapalny i zwłóknienie drobnych dróg oddechowych, utrudniające przepływ powietrza, co objawia się dusznościami, kaszlem i może prowadzić do niewydolności oddechowej. Nazwa “popcornowe” odnosi się do charakterystycznego wyglądu zmian w płucach.
Coraz częściej osoby palące jednorazowe e-papierosy zgłaszają się do lekarza z krwawieniem do pęcherzyków płucnych. Innym powikłaniem, do jakiego może dojść na skutek palenia jednorazowych e-papierosów, jest tzw. EVALI (e-cigarette or vaping product use-associated lung injury) czyli zespół ostrego uszkodzenia płuc w przebiegu inhalacji substancjami zawartymi w e-papierosach. Objawy EVALI obejmują kaszel, duszność, bóle w klatce piersiowej, wymioty i gorączkę. Rozpoznanie tej choroby może być trudne ze względu na podobieństwo objawów do innych schorzeń układu oddechowego.
Według badań Światowej Federacji Serca z 2021 roku, palenie e-papierosów może zwiększać ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego, prowadząc do trwałego podwyższenia tętna, ciśnienia tętniczego oraz stanu zapalnego i uszkodzenia naczyń krwionośnych. Dodatkowo nikotyna zawarta w e-papierosach silnie uzależnia, może też negatywnie wpływać na rozwijający się mózg nastolatków, prowadząc do zaburzeń koncentracji i gorszych wyników w nauce.
Naukowcy z University of North Carolina wykryli zmiany w aktywności genów wpływających na funkcjonowanie układu oddechowego u użytkowników e-papierosów. Wśród młodych palaczy e-papierosów zdecydowanie wzrasta ryzyko astmy.
W Polsce obowiązuje zakaz palenia papierosów tradycyjnych oraz e- papierosów w miejscach publicznych. Należą do nich: szpitale, placówki oświatowe i kultury, urzędy i szereg innych instytucji jak również środki transportu w tym przystanki.
Dla tych, co palą - zawsze jest dobry czas, aby zerwać z nałogiem. A najlepiej w ogóle nie zaczynać palenia. Zbyt wielką cenę się za to płaci. Bez papierosów można żyć, co więcej- można żyć zdrowo, długo i pięknie, czego wszystkim życzę.
Niechaj ten dzień trwa codziennie!
pedagog szkolny - Anna Wiśniewska
W powyższej informacji zamieszczono fragment artykułu ,,E-papierosy – realne zagrożenie dla zdrowia.”, z dnia 12 września 2024 roku pani Joanny Puchalskiej asystenta w Zakładzie Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej Nowotworów Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Państwowego Instytutu Badawczego.